Bóng Ma Dotcom Ám Ảnh Cơn Sốt AI: Những Bài Học Quá Khứ Và Hiện Tại

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra một làn sóng đầu tư lớn, khiến nhiều người lo ngại về khả năng tái diễn của bong bóng dotcom từ hơn hai thập kỷ trước. Sự tăng giá chóng mặt của các công ty công nghệ, đặc biệt là những công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực AI, đang làm dấy lên nhiều lo ngại.

Cơn Sốt AI: Tăng Giá Tột Đỉnh

Tháng 11/2022, sự ra mắt của ChatGPT đã kích hoạt cơn sốt AI trên toàn cầu. OpenAI, công ty sở hữu ChatGPT, đã thấy giá trị của mình tăng từ 29 tỷ USD vào tháng 4/2023 lên 80 tỷ USD vào tháng 2/2024, tăng gần ba lần trong chưa đầy 10 tháng. XAI, startup do Elon Musk thành lập vào tháng 7/2023, cũng nhanh chóng được định giá 24 tỷ USD.

Nvidia, ngôi sao sáng nhất trong cơn sốt AI, đã trở thành nhà sản xuất chip đầu tiên đạt giá trị vốn hóa 1.000 tỷ USD vào cuối tháng 5/2023. Chỉ trong một thời gian ngắn, công ty tiếp tục cán mốc 3,3 nghìn tỷ USD, vượt qua cả Apple và Microsoft. Tuy nhiên, mặc dù có giá trị cao, Nvidia lại không nằm trong danh sách 100 thương hiệu nổi tiếng nhất thế giới năm 2023 do Interbrand công bố, gây ra nhiều hoài nghi về độ bền vững của thương hiệu này.

So Sánh Với Bong Bóng Dotcom

Theo Reuters, sự phấn khích về AI đang được so sánh với bong bóng dotcom từ những năm 1990. Khi đó, cổ phiếu của các công ty dotcom tăng giá nhanh chóng do sự phổ biến của Internet. Từ 1995 đến 2000, chỉ số Nasdaq Composite, tập trung các cổ phiếu ngành công nghệ, tăng 400%. Tuy nhiên, đến tháng 10/2002, chỉ số này giảm 80% so với đỉnh sau khi bong bóng dotcom xì hơi năm 1999.

Sự tăng giá của Nvidia trong 5 năm qua (4.300%) được so sánh với Cisco, một trong “tứ kỵ sĩ” từng tăng 4.500% giá trị trong 5 năm và đạt đỉnh vào năm 2000. Sameer Samana, chiến lược gia tại Viện đầu tư Wells Fargo, cho biết: “Không ai biết chính xác điều gì sẽ xảy ra với AI. Không có gì chắc chắn về người chiến thắng trong tương lai”.

Quan Điểm Khác Biệt

Mặc dù có sự tương đồng giữa AI và dotcom, nhiều chuyên gia cho rằng giá trị của các công ty AI hiện nay được định giá chừng mực hơn. Các nhà phân tích của Capital Economics lưu ý rằng đợt tăng giá hiện tại chủ yếu được thúc đẩy bởi triển vọng thu nhập vững chắc, cho thấy giá trị nền tảng vẫn đóng vai trò lớn trong việc định giá công ty.

“Các công ty đang được định giá dựa trên nền tảng vững chắc hơn so với thời kỳ bong bóng dotcom,” các nhà phân tích tại Capital Economics cho biết. “Chúng tôi cho rằng bong bóng dotcom sẽ không quay lại cho đến khi định giá các công ty đạt đến giới hạn tối đa như những năm 2000.”

Sự bùng nổ của AI hiện nay đang làm dấy lên lo ngại về một bong bóng công nghệ mới. Tuy nhiên, sự khác biệt trong cách định giá và triển vọng thu nhập vững chắc có thể giúp ngăn chặn tình huống tương tự bong bóng dotcom xảy ra. Thời gian sẽ trả lời liệu AI có thể duy trì giá trị và tiềm năng của mình hay không, nhưng những bài học từ quá khứ vẫn là những cảnh báo quý giá cho các nhà đầu tư hiện tại.