Đề Xuất Mới: Xác Thực Danh Tính Người Bán Hàng Online để Bảo Vệ Người Tiêu Dùng

Bộ Công Thương đang nghiên cứu quy định mới yêu cầu xác thực danh tính người bán hàng cá nhân trên các website và ứng dụng thương mại điện tử, nhằm tăng cường quản lý, giám sát và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Trong báo cáo gửi đến đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn kỳ họp thứ 7, Bộ Công Thương đề xuất bổ sung quy định xác thực tài khoản người bán và cung cấp thông tin đầy đủ trên các nền tảng thương mại điện tử. Điều này nhằm ngăn chặn rủi ro cho khách hàng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh.

Đồng thời, việc quản lý, giám sát và giải quyết tranh chấp trong thương mại điện tử sẽ được phân cấp cho các địa phương. Trách nhiệm của các đơn vị cung cấp dịch vụ trung gian hỗ trợ như logistics, ISP, dịch vụ tiếp thị liên kết và quản lý mạng xã hội có hoạt động thương mại điện tử cũng sẽ được xem xét bổ sung.

Đề xuất xác thực danh tính người bán hàng đã được nhắc đến nhiều lần trước đó. Tháng 5/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ thị tăng cường kết nối và chia sẻ dữ liệu để phát triển thương mại điện tử, yêu cầu Bộ Công Thương sửa quy định về quản lý thương mại điện tử và tích hợp tài khoản định danh điện tử, ứng dụng thẻ căn cước công dân gắn chip hoặc dữ liệu dân cư để xác thực chủ thể hoạt động thương mại điện tử. Bộ Công an cũng được giao hoàn thiện quy định liên quan đến trách nhiệm quản lý thương mại điện tử và nghiên cứu sử dụng định danh xác thực điện tử trong các giao dịch thương mại điện tử.

Giới chuyên môn cho rằng quy định này giúp ngăn ngừa rủi ro cho khách hàng mà không gây khó khăn cho doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh chân chính. Tuy nhiên, quá trình xác thực danh tính cần có sự phối hợp của các cơ quan chuyên môn như truyền thông và công an.

Thương mại điện tử tại Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng 25% vào năm ngoái, đứng trong nhóm 5 quốc gia tăng trưởng hàng đầu thế giới. Bộ Công Thương dự báo lĩnh vực này sẽ tiếp tục tăng trưởng khả quan, đặc biệt là với đối tượng trẻ, người cao tuổi và người dân ở vùng nông thôn, vùng cao, vùng xa. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến các vấn đề tiêu cực như lừa đảo trực tuyến và “nghiện mua hàng”.

Tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử vẫn phức tạp. Năm ngoái, Chính phủ duyệt Đề án chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025, đặt mục tiêu 100% các sàn giao dịch lớn cam kết không kinh doanh hàng giả và 100% tổ chức, cá nhân kinh doanh và người tiêu dùng được tuyên truyền về quyền lợi của người tiêu dùng.

Cơ quan quản lý thường xuyên theo dõi, giám sát và xử lý vi phạm trong bán hàng online. Năm 2023, các sàn và website đã gỡ bỏ và khóa gần 6.300 gian hàng với 23.400 sản phẩm vi phạm. Lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 834 vụ, xử lý 764 vụ và phạt tiền 12 tỷ đồng. Nhiều vụ bán hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đã bị triệt phá, như Ansan Cosmetics ở TP HCM, TS Việt Nam ở Hà Nội và Menshop79 ở Hà Nội.

Việc đề xuất xác thực danh tính người bán hàng online là bước tiến quan trọng nhằm nâng cao tính minh bạch và an toàn trong thương mại điện tử. Nếu được triển khai, quy định này sẽ giúp ngăn ngừa rủi ro cho người tiêu dùng và đảm bảo một môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch. Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự đồng thuận của cộng đồng kinh doanh. Với tốc độ phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, các biện pháp quản lý và bảo vệ người tiêu dùng càng trở nên cấp thiết, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành này trong tương lai.