Elon Musk: Cuộc Cách Mạng Công Nghiệp 4.0 và Tương Lai Không Còn Công Việc?

Tiến triển đáng kinh ngạc của trí tuệ nhân tạo (AI) đã đặt ra câu hỏi căng thẳng về tương lai của lao động. Trong một sự kiện tại Paris vào ngày 23/5, Elon Musk đã mở ra một cái nhìn đầy thách thức và triển vọng về thế giới mà công việc trở thành một khái niệm không còn chắc chắn.

Theo Musk, “Có thể không ai trong chúng ta sẽ có việc làm. Nếu bạn muốn một công việc nào đó như một sở thích, bạn có thể làm. Còn không, AI và robot sẽ cung cấp bất kỳ hàng hóa và dịch vụ nào bạn cần.” Ông nhấn mạnh rằng để thực hiện kịch bản này, cần phải có một “thu nhập cao phổ quát”, một khái niệm khác biệt so với thu nhập cơ bản phổ quát (UBI) hiện nay.

UBI, một hình thức chính phủ cung cấp một số tiền nhất định cho người dân bất kể họ kiếm được bao nhiêu, đã được đề xuất như một giải pháp để giảm bớt nghèo đói và bất bình đẳng trong xã hội. Tuy nhiên, Musk không đi sâu vào khái niệm của một “thu nhập cao phổ quát” là gì.

Trong một thời đại mà AI ngày càng phát triển, lo ngại về việc công nghiệp và lao động sẽ thay đổi ra sao cũng đang tăng lên. Các nhà nghiên cứu tại các viện nghiên cứu hàng đầu đã chỉ ra rằng tiến triển trong việc áp dụng AI tại nơi làm việc không diễn ra nhanh chóng như dự kiến. Một số công việc, trước đây được cho là dễ bị thay thế bởi AI, thực tế lại không mang lại lợi ích kinh tế nhiều khi tự động hóa.

Tuy nhiên, không phải tất cả các ngành nghề đều dễ bị thay thế. Các chuyên gia tin rằng những công việc yêu cầu tư duy cảm xúc cao và khả năng tương tác xã hội như chuyên gia tâm lý, người sáng tạo nội dung và giáo viên sẽ không bị thay thế bởi máy móc.

Trong sự kiện, Musk cũng thể hiện sự lo ngại của mình về sức mạnh của AI. Ông trích dẫn loạt sách “The Culture” của Ian Banks, một tác phẩm giả tưởng về tương lai khi công nghệ tiên tiến điều hành xã hội. Tuy nhiên, ông cũng đặt ra câu hỏi căng thẳng: “Nếu máy tính và robot có thể làm mọi thứ tốt hơn bạn, cuộc sống của bạn có còn ý nghĩa?” Đáp án có lẽ không dễ dàng, nhưng Musk tin rằng con người vẫn sẽ tìm ra cách để biến AI trở thành một phần có ý nghĩa hơn trong cuộc sống.

Ngoài ra, Musk cũng gợi ý rằng phụ huynh nên hạn chế sự tiếp xúc của trẻ với mạng xã hội. Ông cho rằng việc này rất cần thiết vì “chúng đang được lập trình bởi AI để tối đa hóa dopamine”, một sự lo lắng về tác động tiêu cực của công nghệ đối với tâm trí con người.