Sinh trắc học hành vi: Xu hướng mới định hình tương lai bảo mật

Sinh trắc học đang trở thành lĩnh vực tỷ USD trong ngành công nghiệp bảo mật khi ngày càng nhiều chính phủ, tổ chức và doanh nghiệp áp dụng công nghệ này để bảo vệ dữ liệu. Sự phát triển không ngừng của công nghệ sinh trắc học, đặc biệt là sinh trắc học hành vi, mở ra nhiều cơ hội mới cho việc tăng cường an ninh và bảo mật.

Đa dạng sinh trắc học

Bảo mật sinh trắc học là gì?

Bảo mật sinh trắc học là công nghệ dựa trên các đặc điểm sinh học độc nhất của từng cá nhân, chẳng hạn như vân tay, khuôn mặt, mống mắt, giọng nói và nhịp tim. Những đặc điểm này tạo ra “chìa khóa an ninh” khó bị sao chép hoặc tấn công, giúp tăng cường mức độ bảo mật và tin cậy trong việc bảo vệ dữ liệu.

Các phương thức sinh trắc học phổ biến

Phương thức bảo mật sinh trắc học phổ biến nhất hiện nay là quét vân tay. Theo báo cáo của Trường Đại học Texas (Mỹ), trước năm 2020, có khoảng 7 phương thức bảo mật sinh trắc học được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Trong đó, quét vân tay chiếm tới 40% thị phần, nhận dạng khuôn mặt chiếm 15%, quét mống mắt 13%, quét dữ liệu đường chỉ trong lòng bàn tay 9%, nhận dạng giọng nói và đọc nhịp tim cùng chiếm 4%, và lựa chọn bảo mật đa phương thức sinh trắc học chiếm 15%.

Lợi ích của bảo mật sinh trắc học

Bảo mật sinh trắc học mang lại nhiều lợi ích cho người dùng, chẳng hạn như mức độ bảo mật cao, tiện lợi khi không cần nhớ mật khẩu và thời gian đăng nhập nhanh chóng. Theo báo cáo của Kaspersky, có tới 57% người tham gia khảo sát ưu tiên xác thực sinh trắc học để truy cập vào tài khoản trực tuyến, trong khi chỉ 25% chọn mật khẩu truyền thống. Một báo cáo của Visa cũng nhấn mạnh rằng 68% khách hàng trên toàn cầu “cảm thấy hài lòng” khi sử dụng sinh trắc học để thực hiện giao dịch thanh toán.

Những mối lo và thách thức

Rủi ro bảo mật và tính riêng tư

Mặc dù bảo mật sinh trắc học mang lại nhiều lợi ích, công nghệ này cũng đặt ra nhiều thách thức liên quan đến tính riêng tư và an toàn dữ liệu. Không giống như mật khẩu có thể thay đổi dễ dàng, đặc điểm sinh trắc học tự nhiên của một người như vân tay hay cấu trúc khuôn mặt không thể thay đổi. Do đó, việc bảo vệ những thông tin này là tối quan trọng.

Vấn đề giả mạo dữ liệu sinh trắc học

Các mối đe dọa liên quan đến giả mạo dữ liệu sinh trắc học để đánh lừa hệ thống quản trị, chẳng hạn như làm giả ảnh quét khuôn mặt hoặc vân tay, đã được chứng minh trong thực nghiệm. Dù trí tuệ nhân tạo (AI) đã giúp ích trong việc chống lại các thách thức này, rủi ro vẫn tồn tại. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng ngay cả dữ liệu mống mắt – cấu trúc không thể trùng lặp của mỗi người – cũng có thể bị làm giả và vượt qua lớp an ninh.

Vấn đề đạo đức trong thu thập dữ liệu

Quá trình thu thập dữ liệu sinh trắc học cá nhân hóa hiện nay cũng đặt ra nhiều vấn đề đạo đức. Các hệ thống sinh trắc học thu giữ nhiều thông tin nhạy cảm của người dùng, từ vân tay, mống mắt, giọng nói đến dáng đi và hơi thở. Việc bảo vệ và đảm bảo khối dữ liệu này được sử dụng đúng mục đích, an toàn và ngăn chặn lạm dụng đang là thách thức cho các nhà quản lý trên toàn cầu.

Sinh trắc học hành vi và tương lai của ngành công nghiệp tỷ USD

Tăng trưởng của thị trường sinh trắc học

Sinh trắc học được xem là “mảnh đất màu mỡ” cho các doanh nghiệp bảo mật. Theo dự báo của hãng nghiên cứu Statista, thị trường công nghệ sinh trắc học đang phát triển nhanh chóng và bền vững, ước đạt 55,42 tỷ USD vào năm 2027. Chi tiêu cho lĩnh vực này ước đạt 18 tỷ USD vào cùng năm, với mức tăng trưởng khoảng 13 tỷ USD trong vòng một thập kỷ (từ năm 2017 tới 2027). Dữ liệu của MarketsandMarkets cho thấy kỳ vọng cao hơn, có thể đạt tới 82,9 tỷ USD vào năm 2027, với tăng trưởng trung bình hàng năm là 14,1%.

Sinh trắc học hành vi là xu hướng tương lai

Một trong những xu hướng được dự đoán sẽ trở thành xu hướng trong ngành ngân hàng và dịch vụ tài chính là ứng dụng sinh trắc học hành vi. Bằng cách sử dụng các thuật toán máy học, hệ thống sẽ phân tích hành vi của người dùng để phát hiện gian lận. Dữ liệu hành vi, chẳng hạn như thao tác gõ phím, cách di chuyển con chuột, dáng đi, và cử chỉ, có tính độc nhất và rất khó bắt chước, đặc biệt khi kết hợp với nhau trong chuỗi hành động.

Tích hợp thẻ sinh trắc và thiết bị đeo

Phương thức xác thực khác là tích hợp thẻ sinh trắc hoặc thiết bị đeo có hỗ trợ thanh toán không chạm. Những sản phẩm này lưu trữ dữ liệu sinh trắc của khách hàng, không yêu cầu mã PIN hay chữ ký khi thực hiện giao dịch, giúp tránh việc giả chữ ký hoặc để lộ mật khẩu và mã PIN.

Sinh trắc học hành vi đang mở ra một tương lai mới cho ngành bảo mật, mang lại mức độ an ninh cao hơn và trải nghiệm người dùng tốt hơn. Dù vẫn còn nhiều thách thức về tính riêng tư và an toàn dữ liệu, sự phát triển không ngừng của công nghệ này hứa hẹn sẽ tạo ra những giải pháp bảo mật hiệu quả và tiên tiến trong tương lai. Các doanh nghiệp và tổ chức cần tiếp tục nghiên cứu và đầu tư vào công nghệ sinh trắc học để tận dụng những lợi ích mà nó mang lại, đồng thời đảm bảo an toàn và bảo mật cho người dùng.